Sady

„Edukacja w celu zachowania starych saksońskich i polskich odmian owoców w regionie przygranicznym”

Nazwa programu: Regionalny Program Operacyjny

Program Współpracy INTERREG  Polska – Saksonia 2014-2020

Beneficjent: Sӓchsische Landesstiftung Natur und Umwelt – Niemcy

Partner:   Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania-Partnerstwo Izerskie – Polska

Oś priorytetowa: Edukacja transgraniczna

Cele i rezultaty projektu: celem projektu jest inwentaryzacja, identyfikacja starych saksońskich i polskich odmian owoców , powstanie sadów modelowych , sadów żywych muzeów , szkolenia z zakresu szczepienia drzew, pielęgnacji sadów, ochrony sadów przed szkodnikami, przechowywania owoców, zastosowania owoców w kuchni, udostepnienie sadów dla mieszkańców i turystów. Zachowanie starych odmian na obszarze realizacji projektu.

Okres realizacji projektu: czerwiec 2019 do kwiecień 2021

Wartość projektu: 461691,80 Euro

Dofinansowanie z Unii Europejskiej: 85%

Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania w partnerstwie ze Stowarzyszeniem Sachsische Landesstiftung Natur und Umwelt realizuje projekt pn. ,,Edukacja w celu zachowania starych saksońskich i polskich odmian owoców w regionie przygranicznym” w ramach programu Interreg Polska-Saksonia 2014-2020. Celem projektu jest kształcenie i szkolenie osób młodych i społeczeństwa w celu zachowania starych saksońskich i polskich odmian drzew owocowych oraz pokazanie ich wartości dla turystycznego i ekonomicznego rozwoju pogranicza.

Tradycyjne sady owocowe to charakterystyczne elementy otwartego krajobrazu kulturowego. Są to ważne biotopy, które łączą ze sobą obszary zamieszkałe, grunty orne i obszary leśne, i dzięki temu umożliwiają wymianę gatunków oraz ich przetrwanie. W istotnym stopniu dają również możliwość doświadczania przyrody oraz przyczyniają się do poprawy atrakcyjności regionu. 

Aktualne starania związane z objęciem ich ochroną, inicjatywy osób prywatnych, stowarzyszeń i zrzeszeń w celu uświadamiania, zachowania i spowolnienia postępujących strat oraz ich różnorodności gatunkowej i odmianowej, jednak nie były w stanie ich zatrzymać. Nadal spotykamy się z wycinką drzew owocowych starych odmian. Ze względu na konieczność pielęgnowania i wykorzystania niezbędnej wiedzy specjalistycznej, której właściciele prywatni i gminy najczęściej nie posiadają, ich ochrona i zachowanie są utrudnione. W obu krajach brakuje młodych specjalistów. W związku z tym celem projektu jest przybliżenie młodym ludziom „zielonej tematyki” i „zielonych zawodów” i przygotowanie dla nich odpowiednich ofert kształcenia i szkoleń. Rozdrobniona struktura tradycyjnych sadów oraz zbiór owoców wymagający dużo czasu i pracy  ogranicza ekonomikę gospodarowania i korzystanie z owoców z tradycyjnych sadów. W celu zwrócenia uwagi na wartość trzeba jednak szukać też innych dróg, np. turystycznych i w zakresie edukacji ekologicznej, należy również poprawić stopień zaangażowania społecznego.

W ramach projektu zostaną utworzone 3 sady modelowe, jeden sad jako muzeum, tam będą zgromadzone odmiany służące do pozyskiwania zrazów i prowadzone szkolenia dla mieszkańców z zakresu zakładania sadów, posadzone zostaną drzewa, które służyć będą okolicznym mieszkańcom i turystów. Drzewa zostaną opatrzone kodami QR co pozwoli odwiedzającym korzystać z aplikacji mobilnej, w której zawarte będą informacje o danym gatunku drzewa i jego owocach.  Przeprowadzone zostaną bezpłatne szkolenia i warsztaty dla osób zainteresowanych ochroną, pielęgnacją i szczepieniem drzew, przechowywaniem owoców oraz zakładaniem sadów owocowych. Przeprowadzona zostanie analiza odmian genetycznych drzew znajdujących się na naszym obszarze. Zebranie informacje posłużą do opracowania i wydania dwujęzycznego studium o starych odmianach polskich i saksońskich drzew owocowych.

Zapraszamy do współpracy mieszkańców obszaru LGD a zwłaszcza powiatu lwóweckiego , lubańskiego   które są zainteresowane udziałem w projekcie i którzy posiadają na obszarze swoich posesji stare drzewa owocowe.

Jeśli jesteś ciekawy jakie gatunki jabłek rosną na Twoich drzewach, chcesz poznać ich odmiany i właściwości to zapraszamy do kontaktu!

Jeśli chcesz uzyskać więcej informacji lub nie możesz przyjechać osobiście zapraszamy do kontaktu:

Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania ,,Partnerstwo Izerskie”

Ubocze 300, 59-620 Gryfów Śląski

Kom.  603 087 441

promocja@lgdpartnerstwoizerskie.pl

DNI POMOLOGÓW BAD MUSKAU 18.09.2020 

OZNACZANIE OWOCÓW

W piątek 18 września Stowarzyszenie LGD Partnerstwo Izerskie brało udział w kolejnej edycji Dni Pomologów organizowanym przez niemieckiego Partnera Stopwarzyszenie LANu. Dzień rozpoczął się od wykładu na na temat omian roku i ich sadzenia, następnie Pan Grzgorz Hodun wprowadził uczestników w temat oznaczania odmian owoców i rozpoczęły się zajęcia praktyczne. Uczestnicy byli podzieleni na 3 grupy i pod okiem pomologów z  Niemiec, Czech i Polski uczyli się rozpoznawać i oznaczać odmiany. W Oranżerii przy Zamku Bad Muskau mogliśmy podziwiać wystawę dawncyh odmian owoców. W tym roku również zawieźliśmy zebrane od mieszkańców obszaru LGD jabłka i gruszki do oznaczenia, łącznie 84 próby owoców. Dodatkowo z naszego obszaru Pan Krzysztof Strzeliński zebrał owoce z terenu gminy Zgorzelec i przywiózł do oznaczenia 80 prób. W związku z tym, że prób było bardzo dużo na wyniki oznaczenia musimy jeszcze poczekać. Bardzo prosimy te osoby, które dostarczyły nam owoce, o cierpliwość. Jak tylko będziemy mieli wyniki od razu się z Państwem skontaktujemy. Poniżej krótka fotorelacja z wydarzenia.

OZNACZANIE OWOCÓW – DNI POMOLOGÓW w BAD MUSKAU 18-20.09.2020 r.

Stowarzyszenie LGD Partnerstwo Izerskie dnia 18.09.2020 r. będzie uczestniczyło w Dniach Pomologów w Bad Muskau. Podobnie jak w zeszłym roku i tym razem zbierzemy owoce i oddamy je do oznaczenia. Owoce zostaną poddane identyfikacji przez trzech pomologów z: Niemiec, Czech i Polski. Jeżeli jesteś posiadaczem drzew owocowych (jabłonie i grusze) i chcesz poznać nazwę odmiany owoców ze swojego sadu zapraszamy do biura LGD Partnerstwo Izerskie. Zbierzemy owoce i zawieziemy do identyfikacji. Owoce należy dostarczyć dnia 17.09.2020 w godzinach od 8.00 do 15.00.

Jak zebrać i przygotować owoce do identyfikacji?

1. Wybierz co najmniej trzy (lepiej pięć) dojrzałe (nie ponad dojrzałe) okazy owoców, wszystkie muszą być mocne i zdrowe. Owoce powinny być w dobrym stanie, ponieważ bardzo trudno jest wymienić uszkodzone, zniekształcone lub słabe okazy. Jeśli to możliwe, owoce powinny być dojrzałe i mieć charakterystyczny kształt i kolor. Kolor skórki owoców zależy częściowo od położenia na drzewie, dlatego unikaj bardzo zacienionych części lub przynieś owoce z różnych części drzewa.

2. Numeruj każdą odmianę alfabetycznie (jeśli wysyłasz więcej niż jedną) i przechowuj osobisty zapis, z której rośliny została pobrana. Jabłka i gruszki najlepiej numerować na skórze za pomocą długopisu lub stałego markera. NIE używaj lepkich etykiet, ponieważ mogą się poluzować. Alternatywnie do znakowania na owocach, zbierz je w torebce z materiałem ze wszystkimi informacjami. Lepiej nie używać szczelnych plastikowych toreb, aby uniknąć pleśni.

3. Dołącz jak najwięcej historii (na arkuszu oceny) o owocach i drzewach i wyraźnie oznacz imię i nazwisko właściciela, adres, kod pocztowy i numer telefonu lub adres e-mail.

4. Aby uniknąć uszkodzenia owoców w transporcie, zapakuj je w mocne pudełko z luźną gazetą, folią bąbelkową itp. NIE używaj pudeł, które wcześniej miały silny zapach lub ostre produkty, takie jak mydło, ponieważ mogą one maskować charakterystyczne aromaty i zapachy utrzymywane przez owoce. 

Zebrane owoce należy zapakować i opisać za pomocą karty karta do oznaczenia owocow. 

W przypadku pytań i wątpliwości zapraszamy do kontaktu:

Ubocze 300, 59-620 Gryfów Śląski

Kom.  603 087 441

promocja@lgdpartnerstwoizerskie.pl

Środkowoeuropejskie Dni Pomologów
„Orzechy, owoce jagodowe i wiele więcej“

18 – 20.09.2020 w Bad Muskau

W imieniu naszego niemieckiego Partnera zapraszamy na Dni Pomologów w dniach 18-19.09.2020 w Bad Musaku. Podczas wydarzenia zaplanowano znakowanie owoców oraz przeprowadzenie warsztatów z oznaczania, a także bardzo ciekawe prelekcje na temat różnych gatunków owoców i nie tylko. Poniżej w programie znajdują się wszystkie informacje. Ilość miejsc jest ograniczona. Prosimy o zgłaszanie się przy pomocy załączonego formularza rejestracyjnego. Fax: +49 351 81416-666; e-mail: Katrin.Schubert@lanu.sachsen.de

Ze względu na przepisy dotyczące higieny, liczba uczestników jest ograniczona do 30 w piątek i 50 w sobotę. Na wypadek, gdyby nie udało się utrzymać obowiązującego dystansu społecznego, należy zabrać ze sobą własną maseczkę. Obowiązują wymagania zgodnie z planem higieny LaNU.

Można przywieźć własne próbki odmian. W wydarzeniu będą uczestniczyli tłumacze.

Flyer_Pomologentage_2020_PL

Anmeldeformular Pomologentage 2020_pl

Realizacja kursów szkoleniowych – SADY

Za nami dwa intensywne i długie weekendy podczas, których zorganizowaliśmy 8 wydarzeń edukacyjnych dla społeczeństwa w ramach projektu ,,Edukacja w celu zachowania starych saksońskich i polskich odmian owoców w regionie przygranicznym” realizowanym z programu Interreg Polska – Saksonia. Szkolenia odbyły się w dniach od 24 lipca do 3 sierpnia w Uboczu, Lubomierzu, Gozdaninie, Zarębie i Henrykowie Lubańskim. Każdy dzień składał się z dwóch części teoretycznej i praktycznej w sadzie. Szkolenia poprowadziły Panie dr Ewelina Gudarowska i dr Marta Czaplicka – Pędzich z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Uczestnicy zapoznali się z zasadami pielęgnacji sadów, nabyli umiejętności cięcia letniego oraz poznali ekologiczne sposoby dbania o drzewa owocowe. Każda z osób miała również możliwość wysłuchania wykładu o okulizacji drzew owocowych i przećwiczenia indywidualnie dwóch sposobów okulizacji pod okiem prowadzących. Do dyspozycji uczestników były zakupione przez Stowarzyszenie LGD Partnerstwo Izerskie sprzęty robocze i narzędzia, w tym piły, sekatory i noże do okulizacji.

Serdecznie dziękujemy: właścicielom sadów, którzy udostępnili nam powierzchnie szkoleniowe,  wszystkim uczestnikom za aktywność i zaangażowanie oraz Paniom prowadzącym za ogrom przekazanej wiedzy i doświadczenia podczas szkoleń.

Jesienią planujemy realizację kolejnych modułów szkoleniowych w ramach projektu dlatego zachęcamy do śledzenia naszej strony internetowej.

KURSY SZKOLENIOWE – BRANŻA SADOWNICZA

Kolejnym działaniem jaki będziemy realizować w ramach naszego projektu jest cykl szkoleń, który podzielony został na 4 moduły:

I moduł – Pielęgnacja sadów i ekologia

II moduł – Okulizacja

III moduł – Zbiór i przechowywanie owoców

IV moduł – Szczepienie (przeszczepianie starych drzew)

Kursy podzielone będą na dwie części: teoretyczną (2 godziny) i praktyczną (2 godziny). Podczas kursów uczestnicy nabędą wiedzę związaną z pielęgnacją drzew owocowych, przycinaniem gałęzi, ekologiczną ochroną przed chorobami i szkodnikami, pobieraniem zrazów, szczepieniem, okulizacją, itp. Szkolenia prowadzone będą przez wykwalifikowaną kadrę z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Każda osoba uczestnicząca w spotkaniach otrzyma certyfikat. Udział w szkoleniach będzie bezpłatny, a ilość miejsc ograniczona (decyduje kolejność zgłoszeń). Niedługo udostępnimy państwu formularz zgłoszeniowy oraz harmonogram szkoleń. Wstępnie planujemy przeprowadzić Moduł I i II na przełomie lipca i sierpnia, Moduł III – przełom września i października oraz Moduł IV – marzec – kwiecień 2021.

Zachęcamy do śledzenia naszej strony internetowej oraz do kontaktu telefonicznego: 603-087-441 lub za pośrednictwem poczty elektronicznej: promocja@lgdpartnerstwoizerskie.pl

ZAŁOŻENIE TRADYCYJNYCH SADÓW MODELOWYCH NA OBSZARZE LGD!

W ramach projektu ,,Edukacja w celu zachowania starych saksońskich i polskich odmian owoców w regionie przygranicznym” zaplanowano utworzenie 3 sadów modelowych i jednego banku genów na wolnym powietrzu. Sady zostały założone w Świeradowie-Zdroju, Lubomierzu i w Grudzy. Niestety w związku z pandemią koronawirusa nie mogliśmy włączyć w sadzenie drzew dzieci i młodzieży szkolnej oraz mieszkańców jak to było pierwotnie planowane. Mamy jednak nadzieję, że te grupy będą mogły skorzystać z udziału w szkoleniach i innych działaniach jakie będziemy realizować w najbliższym czasie oraz podczas zakładania ostatniego sadu w Tarczynie, które zaplanowaliśmy we wrześniu tego roku. 

            Sady założono na podstawie planów jakie przygotował nam specjalista z dziedziny sadownictwa Pan Grzegorz Hodun. W sadach znalazły się następujące odmiany:

– Witos,

– Galloway Pepping,

– Zetka,

– Falchs Gulderling,

– Niezrównane Peasgooda,

– Reneta Kulona,

– Ananas Berżenicki,

– Kalterer Bohmer,

– Złotka Kwidzyńska,

– Antonówka Suw,

– Reneta Brownless,

– Anis,

– Hagedornapfel,

– Luikenapfel,

– Antonówka Półtorafuntowa,

– Weisser Winter Teffetapfel

– Kronselska

– Kosztela Żółta

– Szara Reneta

– Topaz

– Papierówka.

Drzewka zostaną zabezpieczone przed zniszczeniem przez dzikie zwierzęta.

Sady służyć będą jako miejsca edukacji i są częścią wspólnej infrastruktury edukacyjnej.  Powierzchnie modelowe zostały wybrane w taki sposób, żeby nastąpiło możliwie dobre pokrycie regionu wsparcia powierzchniami modelowymi. Dla wszystkich, modeli zgodnie z jednolitym schematem, mają zostać opracowane koncepcje długoterminowej pielęgnacji i wykorzystania. Dla wszystkich powierzchni modelowych zostaną zakupione  w celu późniejszych działań edukacyjnych zestawy sprzętów roboczych, zgodnie z zapotrzebowaniem.

Stare drzewostany czereśniowe i wiśniowe na obszarze LGD!

AKTUALIZACJA! 

Niestety w związku z pandemią koronawirusa i obostrzeniami nałożonymi przez rząd – nie udało nam się zrealizować poniższego działania. Informujemy zatem, że mamy nadzieję powrócić do tego w przyszłym roku na wiosnę. 

Drodzy miłośnicy owoców – w ramach projektu Interreg „Edukacja w celu zachowania starych saksońskich i polskich odmian owoców w regionie przygranicznym”,realizowanego we współpracy z niemieckim stowarzyszeniem LANu, mamy zadanie, w ramach którego chodzi o zewidencjonowanie w regionie Pogórza Izerskiego drzewostanów owocowych oraz starych odmian owoców. Z jednej strony chodzi o ewidencję samych drzewostanów, ich stanu pielęgnacyjnego itd., ale szczególnie poszukujemy jeszcze istniejących drzew starych odmian, które są zagrożone i mogą zostać utracone w najbliższej przyszłości. Obecnie chcielibyśmy zewidencjonować stare drzewostany czereśniowe i wiśniowe w naszym regionie.

Może są gdzieś jeszcze stare pojedyncze drzewa, które są cenne, a może nawet aleje oraz sady, które Państwo znacie i w których byłoby interesujące oznaczenie odmian?Stary oznacza tu lata 60-te lub jeszcze wcześniejsze. Nasadzenia po zmianach politycznych są najczęściej mało interesujące, ponieważ wtedy sadzono tylko asortyment standardowy – przynajmniej w Niemczech. Szczególnie interesujący przy oznaczaniu czereśni i wiśni oraz ich starych, regionalnych cech charakterystycznych, byliby „świadkowie czasu”, którzy mogliby o nich opowiedzieć. W związku z tym pytanie, kto
z Państwa zna jeszcze ludzi, którzy już wcześniej zajmowali się drzewami, pielęgnowali je
i wykorzystywali oraz znają związane z nimi historie? Także te historie chcemy zebrać
i byłyby one bardzo pomocne dla pani ekspert zajmującej się oznaczaniem czereśni i wiśni!

W tym roku będziemy mieli wsparcie pani dr Braun-Lüllemann przy przeglądaniu interesujących drzewostanów czereśniowych/wiśniowych.Oczywiście, musimy mieć informacje o istniejących drzewostanach, aby w czasie zbiorów móc przyjechać z panią ekspert do miejsc, w których odmiany nie są znane! W tym celu pilnie potrzebujemy Waszej pomocy, od miejscowych ludzi, którzy znają swój teren! Być może nie będzie możliwe oznaczenie wszystkich interesujących drzew w tym kontekście, ale aktualny spis jest z pewnością dobrą podstawą do dalszej pracy nad tym tematem w innych projektach! Dlatego bardzo będziemy się cieszyli z aktywnego udziału przy ewidencjonowaniu!

Pani Braun-Lüllemann przyjdzie podczas dojrzewania wczesnych odmian średnio-wczesnych lub późnych odmian wczesnych, 3 / 4 tydzień czereśniowy, mniej więcej między 7 a 15 czerwca. Wcześniejsze odmiany mogą być przechowywane jako próbki w lodówce.

Czereśnie kwitną. Kolejność dat kwitnienia w dużej mierze odpowiada kolejności zbiorów – bardzo pomocneprzy klasyfikacji czasu dojrzewania poszczególnych drzewbyłoby odnotowanie dat pełnego kwitnienia – informacje przybliżoneteż z pewnością pomogą. Słyszałam już, żewszystkie drzewa zaczęły kwitnąć prawie jednocześnie ze względu na ciepłą pogodę. Jeśli w danym miejscu są znane odmiany, bardzo pomocne byłoby również odnotowanie ich dat kwitnienia, ponieważ wtedy mogłyby służyć jako orientacja.
Z doświadczenia pani ekspert wynika, że najbardziej interesujące są odmiany wczesne.  

Mamy nadzieję na aktywny udział w poszukiwaniach! Prosimy o przekazanie tej prośby innym zainteresowanym, którzy mogliby pomóc nam w poszukiwaniach!

Jeśli macie Państwo pytania zachęcamy do kontaktu.

Spotkanie Partnerów i Grupy Roboczej 15.01.2020 r. 

Realizacja projektu ,,Edukacja w celu zachowania starych saksońskich i polskich odmian owoców w regionie przygranicznym” zakłada regularne spotkania Partnerów i Grupy Roboczej. W związku z tym 15 stycznia 2020 w Centrum Ekologicznym Natura 2000 ,,Izerska Łąka” odbyło się spotkanie z Partnerem projektu Stowarzyszeniem Sachsische Landesstiftung Natur und Umwelt, które reprezentowały Katrin Weiner, Silke Lesemann i Katrin Schubert.  W spotkaniu udział wzięli również przedstawiciele Uniwersytetu Przyrodniczego z Wrocławia – Pani Ewelina Gudarowska, Pani Marta Czaplicka i Pan Jan Krężel, Stowarzyszenie Bystry Strumień z Gozdanina reprezentowanym przez Pana Krzysztofa Strzelińskiego, Pani Dorota Marek – Dyrektor Stacji Kultury, Pani Katarzyna Rzeczkowska – reprezentująca Centrum Ekologiczne Natura 2000 ,,Izerska Łąka”, przedstawiciel Fundacji OP Enheim Pan Volkmar Umlauft oraz tłumacz Pani Karolina Larek-Drewniak. Podczas spotkania omówiono bieżące sprawy związane z projektem oraz kolejne etapy jakie będziemy wspólnie realizować. Podczas spotkania uczestnicy poznali się, wymienili doświadczeniami oraz zaplanowali dalsze działania związane z projektem. Na koniec Pani Katarzyna Rzeczkowska oprowadziła Gości po ,,Izerskiej Łące”, następnie odwiedziliśmy Czarci Młyn, gdzie o historii opowiedział nam Pan Karol Wilk.

,,Konferencja roczna na temat zachowania starych odmian owoców” 10-11.01.2020 r.

W ramach realizowanego przez nas projektu ,,Edukacja w celu zachowania starych saksońskich i polskich odmian owoców w regionie przygranicznym” w dniach 10-11 stycznia 2020 braliśmy udział w ,,Konferencji rocznej na temat zachowania starych odmian owoców”, która miała miejsce w Międzynarodowym Centrum Spotkań St. Marienthal w Ostritz. Podczas konferencji poruszano tematy związanie z ochroną i odmianami starych drzew owocowych. Wieczorem uczestnicy konferencji zapoznali się i zasmakowali regionalnego menu oraz degustowali lokalne destylaty owocowe. Stowarzyszenie LGD Partnerstwo Izerskie zaprezentowało swój udział w projekcie przedstawiając miejsca, w których zostaną założone sady modelowe oraz instytucje, które będą odpowiedzialne za utrzymanie i pielęgnację sadów. Swoją prezentację wygłosiła również Pani Katarzyna Rzeczkowska, która reprezentowała Centrum Ekologiczne Natura 2000 ,,Izerska Łąka”. Razem z nami udział w konferencji wzięło również Stowarzyszenie ,,Bystry Strumień”, którego reprezentantem jest pan Krzysztof Strzeliński.

Spotkanie partnerów i grupy roboczej – Ubocze 19.10.2019 r. 

W sobotę 19 października w siedzibie Stowarzyszenia LGD Partnerstwo Izerskie w Uboczu odbyło się spotkanie grupy roboczej i partnerów projektu ,,Edukacja w celu zachowania starych saksońskich i polskich odmian owoców w regionie przygranicznym” z panem Grzegorzem Hodunem z Instytutu Ogrodnictwa w Skierniewicach. Podczas spotkania zaprezentowano i omówiono cele, zadania i działania jakie będą realizowane do roku 2021 w ramach projektu. Na spotkaniu obecni byli przedstawiciele Gminy Świeradów-Zdrój, Stowarzyszenia Klasztor Lubomierz, Fundacji OP ENHEIM, Stowarzyszenia Bystry Strumień, Lawendy Izerskiej oraz Stowarzyszenia Razem Więcej. Dzień wcześniej Pan Grzegorz Hodun odwiedził miejsca, w których rosną stare drzewa owocowe, dokonał dokumentacji zdjęciowej, częściowej identyfikacji oraz pobrał z nich zrazy. Aktualnie czekamy na opracowanie, w którym zawierać się będzie opis naszych odmian.

Bad Muskau, 27-09-2019

Środkowoeuropejskie Dni Pomologów

,,Dzikie owoce i rzadkie gatunki owoców”

Bad Muskau 27.09.2019 r. 

Stowarzyszenie LGD Partnerstwo Izerskie w ramach realizacji projektu ,,Edukacja w celu zachowania starych saksońskich i polskich odmian owoców w regionie przygranicznym” uczestniczyło w Środkowoeuropejskich Dniach Pomologów w Bad Muskau w dniu 27 września 2019 r. Podczas tego dnia odbyły się bardzo ciekawe konferencje na temat dzikich i rzadkich gatunków owoców. Po konferencji niemieccy i polscy pomologowie oznaczyli przywiezione przez nas owoce. W sumie zebraliśmy 15 różnych gatunków jabłoni. Część z nich okazała się starymi odmianami.

O projekcie…

Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania w partnerstwie ze Stowarzyszeniem Sachsische Landesstiftung Natur und Umwelt realizuje projekt pn. ,,Edukacja w celu zachowania starych saksońskich i polskich odmian owoców w regionie przygranicznym” w ramach programu Interreg Polska-Saksonia 2014-2020. Celem projektu jest kształcenie i szkolenie osób młodych i społeczeństwa w celu zachowania starych saksońskich i polskich odmian drzew owocowych oraz pokazanie ich wartości dla turystycznego i ekonomicznego rozwoju pogranicza.

Tradycyjne sady owocowe to charakterystyczne elementy otwartego krajobrazu kulturowego. Są to ważne biotopy, które łączą ze sobą obszary zamieszkałe, grunty orne i obszary leśne, i dzięki temu umożliwiają wymianę gatunków oraz ich przetrwanie. W istotnym stopniu dają również możliwość doświadczania przyrody oraz przyczyniają się do poprawy atrakcyjności regionu. 

Aktualne starania związane z objęciem ich ochroną, inicjatywy osób prywatnych, stowarzyszeń i zrzeszeń w celu uświadamiania, zachowania i spowolnienia postępujących strat oraz ich różnorodności gatunkowej i odmianowej, jednak nie były w stanie ich zatrzymać. Nadal spotykamy się z wycinką drzew owocowych starych odmian. Ze względu na konieczność pielęgnowania i wykorzystania niezbędnej wiedzy specjalistycznej, której właściciele prywatni i gminy najczęściej nie posiadają, ich ochrona i zachowanie są utrudnione. W obu krajach brakuje młodych specjalistów. W związku z tym celem projektu jest przybliżenie młodym ludziom „zielonej tematyki” i „zielonych zawodów” i przygotowanie dla nich odpowiednich ofert kształcenia i szkoleń. Rozdrobniona struktura tradycyjnych sadów oraz zbiór owoców wymagający dużo czasu i pracy  ogranicza ekonomikę gospodarowania i korzystanie z owoców z tradycyjnych sadów. W celu zwrócenia uwagi na wartość trzeba jednak szukać też innych dróg, np. turystycznych i w zakresie edukacji ekologicznej, należy również poprawić stopień zaangażowania społecznego.

W ramach projektu zostaną utworzone 3 sady modelowe, jeden sad jako muzeum, tam będą zgromadzone odmiany służące do pozyskiwania zrazów i prowadzone szkolenia dla mieszkańców z zakresu zakładania sadów, posadzone zostaną drzewa, które służyć będą okolicznym mieszkańcom i turystów. Drzewa zostaną opatrzone kodami QR co pozwoli odwiedzającym korzystać z aplikacji mobilnej, w której zawarte będą informacje o danym gatunku drzewa i jego owocach.  Przeprowadzone zostaną bezpłatne szkolenia i warsztaty dla osób zainteresowanych ochroną, pielęgnacją i szczepieniem drzew, przechowywaniem owoców oraz zakładaniem sadów owocowych. Przeprowadzona zostanie analiza odmian genetycznych drzew znajdujących się na naszym obszarze. Zebranie informacje posłużą do opracowania i wydania dwujęzycznego studium o starych odmianach polskich i saksońskich drzew owocowych.

Zapraszamy do współpracy mieszkańców obszaru LGD a zwłaszcza powiatu lwóweckiego , lubańskiego   które są zainteresowane udziałem w projekcie i którzy posiadają na obszarze swoich posesji stare drzewa owocowe.

Jeśli jesteś ciekawy jakie gatunki jabłek rosną na Twoich drzewach, chcesz poznać ich odmiany i właściwości to zapraszamy do kontaktu!

Owoce zostaną poddane analizie, którą dokonają polscy i niemieccy pomolodzy podczas ,,Środkowoeuropejskich Dni Pomologów”.

Możesz dostarczyć nam swoje owoce bezpośrednio do biura LGD do dnia 26.09.2019r. do godziny 15.00